شبیه‌سازی تخریب توده‌سنگ مبتنی بر تغییرات ناحیه‌ای حاصل از تخمین زمین‌آماری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری استخراج معدن؛ دانشکده‌ی مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد

2 دانشیار؛ دانشکده‌ی مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد

3 استاد؛ دانشکده‌ی مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه یزد

4 دانشیار؛ دانشکده‌ی علوم ریاضی، دانشگاه یزد

10.22044/tuse.2025.15186.1493

چکیده

پروژه‌های مرتبط با زمین اعم از معدنی و عمرانی با توجه به شرایط زمین و ویژگی‌هایی که دارد، همواره با عدم قطعیت همراه است و تغییرات دائمی در شرایط زمین این مساله را پر رنگ‌تر می‌کند. معدنکاری تخریبی زیرزمینی به عنوان یک روش معدنکاری عمیق و بزرگ مقیاس، با چالش‌های عدم قطعیت در فرایند تخریب مواجه است. قابلیت تخریب توده‌سنگ یکی از مهم‌ترین عواملی است که در مطالعات امکانسنجی این روش‌ها باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. در این مطالعه، ارزیابی قابلیت تخریب توده‌سنگ در آنومالی 12 سه‌چاهون با در نظر گرفتن عدم‌قطعیت زمین و به صورت احتمالاتی و با استفاده از روش‌های عددی و شبیه‌سازی مونت‌کارلو انجام شده است. همچنین با توجه به تغییرپذیری زمین، ویژگی‌های ژئومکانیکی توده‌سنگ به صورت زمین‌آماری و در بلوک‌های مربعی با ابعاد 50 متر تخمین زده شد و مدلسازی بر اساس ویژگی‌های متغیر توده‌سنگ انجام شد. نتایج مدلسازی عددی و شبیه‌سازی مونت‌کارلو قابلیت تخریب نشان از آن دارد که در مدل قطعی با ضریب اطمینان 0.72 روبرو بوده و تخریب رخ می‌دهد. همچنین در شبیه‌سازی مونت‌کارلو با بیش از 1000 مرتبه مدلسازی، ضریب ایمنی در محدوده 0.65 تا 0.75 را نشان می‌دهد. نتایج مدلسازی در شرایط تغییرپذیری مکانی نیز از شرایط زمین تبعیت کرده و با افزایش کیفیت توده‌سنگ، افزایش زاویه تخریب به دست آمده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات