از مهمترین عوامل موثر در توجیه ایمنی و اقتصادی سازههای زیرزمینی، سیستم نگهداری مناسب است. ارائهی روشی برای مقابله با خطاهای مهندسی و تجربهی طراحان در طراحی سیستم نگهداری از چالشهای اصلی است. حفاریهای زیرزمینی در محیطی با عدم قطعیت بالا اجرا شده و همواره دارای ریسک بالایی هستند. هدف اصلی این پژوهش، بهینهسازی و مدیریت ریسک سیستم نگهداری تونل انحراف آب سد شهریار با رویکرد احتمالاتی است. در این پژوهش، روشهای عددی المان مجزا (3DEC) و آنالیز قابلیت اعتماد برای برآورد هزینههای مورد انتظار از شکست تونل و از روش تاگوچی با هدف آنالیز حساسیت فاکتورهای دارای عدم قطعیت بر ضرایب ایمنی سیستم نگهداری حاصل از 3DEC استفاده شده است. طبق نتایج حاصل، سیستم نگهداری بهینه شامل پیچسنگهای تزریقی به طول 4 متر به فواصل 1.5× 1.5 متر همراه 120 میلیمتر شاتکریت با اندیس قابلیت اطمینان، احتمال شکست و ریسک به ترتیب معادل 2.112، 1.733% و 32.70880 دلار در سطح اطمینان 95% پیشنهاد میشود. همچنین بر اساس آنالیز حساسیت تاگوچی، کاهش و افزایش کیفیت توده سنگ بر اساس طبقهبندی توده سنگ RMR، به ترتیب، باعث افزایش تاثیر پارامترهای فاصلهداری ناپیوستگی و مدول تغییر شکلپذیری بر پایداری تونل خواهند شد.