بررسی روش‌های مناسب حفاری چندمرحله‌ای ایستگاه‌های زیرزمینی عمیق - مطالعه موردی ایستگاه x7 خط هفت مترو تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی ژئوتکنیک

2 عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران

3 عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

امروزه با توجه‌ به گسترش روز­­­­­­­­‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ افزون محیط‌های شهری، افزایش تراکم سازه‌های سطحی و کمبود فضای لازم برای حمل ­و‌‌ نقل درون ­شهری، نیاز به اجرای سازه‌های زیر‌‌زمینی نظیر تونل و ایستگاه‌های زیرزمینی مترو در محیط‌های شهری بیش از گذشته احساس می‌شود. یکی از عوامل حائز اهمیت در اجرای ایستگاه‌های عمیق مترو در محیط‌های شهری انتخاب روش مناسب حفاری است که تأثیر به سزایی در پایداری فضای اطراف تونل در­ حین حفاری، نشست‌های سطحی ناشی از حفاری و همچنین پایداری دراز­مدت محیط حفاری شده‌‌ (ایستگاه مترو) دارد. در این تحقیق با توجه به خصوصیات ژئوتکنیکی زمین و هندسه ایستگاه مورد بررسی، سه روش رایج در حفاری تونل‌های بزرگ مقطع، شامل روش‌های پیش‌نگهدارنده طاق­بتنی، گالری‌های­کناری و آلمانی جهت اجرای ایستگاه‌های­ زیر‌‌زمینی از نظر پایداری فضا، تغییر مکان‌های محیطی تونل و نشست ناشی از فرآیند حفاری مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته است. مدلسازی عددی روش‌های مختلف اجرای این فضا با استفاده از روش اجزای­ محدود و نرم افزار سه بعدی Plaxis 3D Tunnel انجام شده است. با توجه به نتایج، حداکثر نشست سطح زمین در روش گالری‌های­کناری بوده و حداقل آن مربوط به روش پیش‌نگهدارنده­ طاق­ بتنی می‌باشد. همچنین نشست سطح زمین در پایان اجرای طبقه اول ایستگاه در دو روش پیش‌نگهدارنده طاق ­بتنی و آلمانی مقادیر بسیار نزدیک به هم داشته و امکان استفاده از هر دو روش را در ایستگاه‌های یک طبقه نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


[1]     Torano, J., Rodrigues, R., Diego, I., Rivas, J.M. (2006). Estimation of settlements due to shallow tunnels and thier effects, Tunneling and Underground Space Technology.
[2]   مهندسین مشاور ساحل، (1389)، بررسی روش اجرای تقاطع خطوط 3 و 7.
[3]     Yoo, C., (2009). Performance of Multi-Faced Tunnelling – A 3D Numerical Investigation,Tunnelling and Underground Space Technology, 562-573.
[4]     Tonon F. (2010). Sequential excavation NATM and ADECO: what they have in common and how they differ. Tunneling and Underground Space Technology. 25(3), 245-265.
[5]     Fang, Q., Zhang,D., Wong, L. (2012). Shallow tunnelling method (STM) for subway station construction in soft ground, Tunneling and Underground Space Technology. 29, 10-30.
[6]     Ocak, I. (2008). Control of surface settlements with umbrella arch method in second stage excavations of Istanbul Metro. Tunnelling and Underground Space Technology. 23, 674-681.
[7]     Kunihiko T, Kenichi Y. (2006). The state of affairs of large diameter shield tunnel method for subway and the recent trend of shield technology in Japan, International Symposium on Underground Excavation and Tunnelling, 57-66.
[8]     Barla, G. (2002). Tunneling under squeezing rock conditions, Tunneling Mechanics, Advances in Geotechnical Engineering and Tunneling, 169-268.
[9]     Aydin, A., Ozbec, A., Cobanoglu, I., (2004). Tunneling in dificult ground: a case study from Dranaz tunnel. Sinop, Turkey, 293-301.
[10] Sadaghiani, M.H., Dadizadeh, S., (2010). Study on the Effect of a New Construction Method for a Large Span Metro Underground Station in Tabriz-Iran,Tunneling and Underground Space Technology, 63-69.
[11] Sadaghiani, M.H, Taheri, S.R, (2008). Numerical Investigations for Stability Analysis of a Large Underground Station of Tehran Metro, Word Tunnel Congress, Underground Facilities for Better Enviroment and Safety, India.
[12] Oteo, C., Paramer, J., Rodriguez, J., Romana, M. (1996). Construction of twin tunnels 20m width in the Madrid Sands, North American Tunneling, 411-420.
[13]           شرکت مهندسی سپاسد، (1389)، گزارش نظام های اجرایی و مصالح خط هفت متروی تهران.
[14]           مهندسین مشاور زمین فن آوران، (1386)، مطالعات ژئوتکنیک مقدماتی خط هفت متروی تهران.
[15] Plaxis 3D Tunnel Version 1.2, (2001). Tutorial & Reference Manual, Balkema Publishers, Netherlands.
[16] Ward, W.H., Thomas, H.S., )1965(. The Development of Earth Loading and Deformation in Tunnel Linings In London clay, Pro of the 6th ICSMFE, Vol.2, Torento, 432-436.
[17]           شرکت مهندسی سپاسد، (1388)، گزارش روش اجرای ایستگاه x1 .